Ο αθλητισμός αλληλένδετη έννοια του εναλλακτικού ποιοτικού τουρισμού ή βασικός μεταβλητής μεγιστοποίησης ωφέλειας στον τουρισμό;
• της Μαρίας Πλαγάκη-Χαντζή (MSc Oικονομολόγος- Επικοινωνιολόγος)
Την εποχή της παγκοσμιοποίησης, η επικοινωνία και τα ταξίδια αναπτύσσονται με εκπληκτικά γρήγορους ρυθμούς, μετατρέποντας όλο τον κόσμο, σε ένα παγκόσμιο «χωριό». Τα τελευταία χρόνια αναπτύχθηκε το φαινόμενο των λεγόμενων εναλλακτικών ή ειδικών μορφών τουρισμού. Μια μορφή τουρισμού που κερδίζει συνεχώς, έδαφος είναι ο αθλητικός τουρισμός, αποτελώντας ένα ταχέως αναπτυσσόμενο φαινόμενο με παγκόσμιες διαστάσεις και σημασία, σε πολλά επίπεδα. Σήμερα, ο αθλητισμός και ο τουρισμός αποτελούν δύο μεγάλους κοινωνικούς θεσμούς που γιγαντώθηκαν ειδικότερα, μετά το 1960 και αποτελούν δύο κερδοφόρες βιομηχανίες που αποφέρουν τεράστια κέρδη. Οι έννοιες του τουρισμού και του αθλητισμού αλληλοσχετίζονται και έχουν κοινό έδαφος. Αυτό συνεπάγεται, ο τουρισμός να ανακαλύπτει τις νέες προοπτικές του.
Σύμφωνα με τη Sports Facilities Advisory (SFA) & Sports Travel Magazine, υπολογίζεται ότι στα επόμενα χρόνια, το αθλητικό τουριστικό προϊόν θα έχει ανοδική πορεία ανάπτυξης, της τάξης 41,5% ετησίως. Πρόκειται για την πιο ραγδαία αναπτυσσόμενη κατηγορία αυτή τη χρονική στιγμή. Ο Αθλητισμός και ο Τουρισμός δεν αποτελούν μόνο δύο από τους μεγαλύτερους παγκόσμιους κοινωνικούς θεσμούς, αλλά απορρέουν κοινά οράματα και στόχους, αποσκοπώντας στην ευρύτερη κατανόηση μεταξύ των διαφορετικών πολιτισμών, των παραδόσεων, την κινητοποίηση των ανθρώπων και τη διασφάλιση ειρήνης μεταξύ των εθνών. Ταυτόχρονα, αποτελούν ισχυρές κινητήριες δυνάμεις για την ανάπτυξη και την επένδυση στο χώρο των υποδομών μιας χώρας, την οικονομική ανάπτυξη αλλά και τη δημιουργία νέων εσόδων και θέσεων εργασίας.
Καθώς ο αθλητικός τουρισμός αναπτύσσεται και μετατρέπεται σε δημοφιλή δραστηριότητα, καταλαμβάνοντας σημαντικό κομμάτι της τουριστικής βιομηχανίας, συνοδεύεται από μια σειρά τόσο θετικών όσο και αρνητικών επιδράσεων στην ανάπτυξη οικονομίας. Δημιουργία πλούτου και αγοραστικής δύναμης λόγω αύξησης των επενδύσεων και του ΑΕΠ, η αύξηση θέσεων εργασίας και τα ταμειακά αποτελέσματα είναι μερικά από τα πλεονεκτήματα του αθλητικού τουριστικού προϊόντος.
Η Ελλάδα μπορεί να μεγιστοποιήσει τα έσοδα από τις επενδύσεις στα αθλητικά γεγονότα βελτιώνοντας:
- την απόδοση από τα υπάρχοντα αθλητικά γεγονότα και την οργάνωση περισσότερων αθλητικών γεγονότων,
- την στοχοθέτηση και ενίσχυση αθλητικών εκδηλώσεων που προσφέρουν υψηλότερα πιθανά έσοδα για τον τουρισμό,
- την διάδοση των ωφελειών των αθλητικών γεγονότων (νέων και υπαρχόντων) σε περισσότερες περιοχές και όχι μόνο στα κύρια μητροπολιτικά κέντρα και τέλος,
- τον συντονισμό των αθλητικών γεγονότων με άλλες σχετικές με τον τουρισμό δραστηριότητες
προκειμένου να μεγιστοποιηθεί ο χρόνος παραμονής των αθλητικών τουριστών καθώς και τα έσοδα που δημιουργούν στην τοπική κοινωνία.
Η μεγιστοποίηση των τουριστικών ωφελειών από τον αθλητισμό καθιστά επιτακτική ανάγκη ενεργειών όπως την διάδοση της πληροφόρησης, την εγκαθίδρυση δικτύων μεταξύ των αθλητικών και τουριστικών οργανώσεων και πρακτορείων, την φιλοξενία ομάδων εργασίας και την αξιολόγηση ερευνητικών αναγκών η οποία μπορεί να επιτευχθεί σε συνεργασία με ερευνητές για την καθιέρωση, διατήρηση και διάδοση ενός αρχείου των ερευνών που διεξήχθησαν, σχετικών με τον αθλητικό τουρισμό, και τον προσδιορισμό των μελλοντικών ερευνητικών αναγκών.
Επιπρόσθετα, η μεγιστοποίηση της εν λόγω ωφέλειας δύναται να διευρύνεται στην αξιολόγηση των αναγκών εκπαίδευσης και κατάρτισης σε συνεργασία με τα εκπαιδευτικά ιδρύματα, τους οργανισμούς κατάρτισης και την αθλητική και τουριστική βιομηχανία ώστε να προσδιοριστούν οι στοχευμένες ανάγκες εκπαίδευσης και κατάρτισης.
Ταυτόχρονα η παροχή συμβουλευτικής για την ανάπτυξη υποδομών όπως η παροχή συμβουλών στην κυβέρνηση, αναφορικά με τις απαιτήσεις για τις εγκαταστάσεις ή τις υποδομές και τους οικονομικούς ελέγχους και διάδοση των αποτελεσμάτων των λογιστικών ελέγχων. Βασική προϋπόθεση αποτελεί συνάμα, η διάδοση βέλτιστων πρακτικών, όπως η βοήθεια στην ανάπτυξη προτύπων, ιδιαίτερα όσον αφορά στην οικονομική αξιολόγηση των αθλητικών γεγονότων. Σημαντική είναι και η καθιέρωση των κατάλληλων βραβείων της βιομηχανίας, η οποία θα επιδώσει κίνητρο για την απόκτηση ενός «βραβείου τελειότητας».
Τέλος, η κατανομή των πόρων και των πληροφοριών δημιουργούν γιγαντιαία ωφέλεια για τον τουρισμό. Για την επίτευξη αυτού του στόχου είναι απαραίτητα τα δίκτυα, τα οποία δύνανται να διαδραματίσουν διάφορους ρόλους, προκειμένου να συμβάλουν ενεργά στο συντονισμό των δραστηριοτήτων, να συνδράμουν στη διανομή των πόρων και να ενθαρρύνουν τη διανομή πληροφοριών. Η διανομή αυτών των πόρων, μπορεί να βοηθήσει στον προγραμματισμό και τη λειτουργία επιτυχημένων αθλητικών γεγονότων.
Συμπερασματικά προκύπτει ότι ο αθλητισμός δεν αποτελεί μόνο μια αλληλένδετη έννοια του σύγχρονου ποιοτικού τουρισμού αλλά δημιουργεί τις κατάλληλες συνθήκες μεγιστοποιώντας την ωφέλεια που επιφέρει ο αθλητισμός στον τουρισμό ως μοχλός οικονομικής, πολιτισμικής και κοινωνικής ανάπτυξης.