Η συγκεριμένη διαδρομή θα μπορούσε να έχει χρυσό αστέρι μέσα στο σύνολο του μοναδικού πεζοπορικού δικτύου της Άνδρου, καθώς ξεκινάει από την κρυμμένη πράσινη πλευρά του Κορθίου, στην πλαγιά της ονομαζόμενης “Ράχης”. Επισκεφθήκαμε την Άνδρο και τρέξαμε την συγκεκριμένη διαδρομή αυτό το δύσκολο καλοκαίρι, στην πρώτη μας εξόρμηση μετά την άρση του πρώτου lockdown…
Oι αναμνήσεις και οι εικόνες που κρατήσαμε ανεξίτηλες, πράγμα που μας κάνει να οργιζόμαστε όταν πληροφορούμαστε ότι όλος αυτός ο φυσικός πλούτος μετατρέπεται σ΄ ένα καταστροφικό εργοτάξιο…
Το μονοπάτι ανηφορίζει για 3 χλμ. σε ένα πανέμορφο βραχώδες πεδίο, άλλες φορές κρυμμένο κάτω από ασφενδάμια και πουρνάρια και άλλοτε με άπλετη θέα στη Δυτική ακτογραμμή αλλά και τον Όρμο Κορθίου. Η εναλλαγή του τοπίου που αντικρύζουμε όταν φτάνουμε στην κορυφή της Ράχης είναι μοναδική. Μία απέραντη έκταση γης κεντημένη με ξερολιθιές κάθε τεχνοτροπίας, ένα τοπίο χειροποίητο, το οποίο είναι πρακτικά αδύνατο να ανασυσταθεί από την αρχή…
Αν καταστραφούν τα μονοπάτια, οι ξερολιθιές, οι αμασιές, όλα αυτά που δημιουργούν αυτό το ανθρωπογενές γραφικό κυκλαδίτικο τοπίο δεν θα αρκούνε ούτε 1000 ζωές για να ξαναφτιαχτεί, γιατί αυτά διαμορφώθηκαν σε βάθος χιλιετηρίδων.
Η Αριάνα Μασέλου, -που όσοι έχουμε τρέξει στο αγαπημένο Andros Trail Race γνωρίζουμε καλά- ιδιοκτήτρια, επίσης, του εναλλακτικού γραφείου ταξιδιών “One Foot Forward”, εκτός ότι γνωρίζει καλά την περιοχή και μας ξενάγησε σε αυτήν, απέδειξε ότι την αγαπάει σαν το σπίτι της. «Ένα από τα ομορφότερα μονοπάτια του πεζοπορικού δικτύου απειλείται» μάς ενημέρωνε τον Ιούνιο και έτσι σκεφτήκαμε να οργανώσουμε μαζί την δράση του Ιουλίου με το σύνθημα «Run like the Wind Against the Wind Generators», για να μάθουν όλοι οι φίλοι της Άνδρου και όσοι ενδιαφέρονται τι ετοιμαζόταν να συμβεί…
Δυστυχώς, φτάσαμε στην ύστατη στιγμή που οι εργασίες έχουν ήδη ξεκινήσει σε βορρά και νότο “βιάζοντας” κυριολεκτικά προστατευόμενες περιοχές Natura, καταστρέφοντας αρχαίες ξερολιθιές (που αν και ταπεινές κατασκευές, η αξία τους είναι διαχρονική και προστατεύονται από την UNESCO ως μνημείο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς) και τα λιθόκτιστα πεζοπορικά μονοπάτια. Δεκάδες στρέμματα εκχερσώνονται, διανοίγονται τεράστιοι δρόμοι, ενώ παράλληλα απειλούνται προστατευόμενα είδη πουλιών (βλ. Σπιζαετός, ένας από τους μεγαλύτερους αετούς της Ελλάδας, ελάχιστα μικρότερος από τον μεγαλοπρεπή Χρυσαετό).
– Ας σημειώσουμε μόνο, ότι σύμφωνα με τον Νόμο περί Προστασίας και Διαχείρισης Άγριων Πτηνών και Θηραμάτων, ο σπιζαετός είναι αυστηρά προστατευόμενο είδος, περιλαμβάνεται στα είδη πουλιών υπό εξαφάνιση και στην περίπτωση θανάτωσής του προβλέπεται εξώδικο πρόστιμο €16.000…
Στo δίκτυο μονοπατιών της Άνδρου, συνολικής έκτασης πάνω από 300 χλμ., τα 180 από αυτά περιλαμβάνονται σε 20 σηματοδοτημένες πεζοπορικές διαδρομές, ενώ τα 100 χλμ. έχουν λάβει διακεκριμένη ευρωπαϊκή πιστοποίηση “Leading Quality Trails – Best of Europe” από την Πανευρωπαϊκή Συνομοσπονδία Πεζοπορικών Συλλόγων (European Ramblers Association). Υπεύθυνος για την καταγραφή, συντήρηση και ανάδειξη αυτών των πεζοπορικών διαδρομών του νησιού αλλά και της Πιστοποίησης είναι η Andros Routes, μία πρωτοβουλία της αστικής μη κερδοσκοπικής εταιρείας «Ερευνητικό Κέντρο Άνδρου». Στο site τους θα βρείτε πληροφορίες σχετικά με τις διαδρομές και το έργο τους.
Πρόκειται για ολική καταστροφή που σύντομα θα ολοκληρωθεί και το παρθένο αυτό τοπίο θα δώσει χώρο σε παράταιρες ανεμογεννήτριες ύψους 140 μέτρων!
Σε μία δύσκολη υγειονομικά παγκόσμια συγκυρία αλλά και με το βλέμμα στραμμένο προς το περιβάλλον και τη διατήρησή του, η ομάδα της One Foot Forward προσπαθεί να ευαισθητοποιήσει το κοινωνικό σύνολο για την οικολογική καταστροφή που έχει δρομολογηθεί. «Δεν είμαστε κατά της εκμετάλλευσης των ΑΠΕ, αν και εφόσον αυτές παράγουν καθαρή ενέργεια και συνεισφέρουν στην προστασία του περιβάλλοντος» τονίζουν και εξηγούν, όμως, πως έχουν τα δεδομένα αυτή τη στιγμή…
«Υπάρχει μια ισοπεδωτική άποψη που επιτρέπει τις ανεμογεννήτριες παντού, καταστρέφοντας παρθένες και αμόλυντες περιοχές του νησιού μας, σπάνιας φυσικής ομορφιάς που κρατούν για χρόνια την πολιτιστική μας κληρονομιά», δηλώνουν και ανησυχούν ότι θα είναι επικίνδυνη για την τοπική οικονομία αλλά και τον τουρισμό του νησιού.
«Οι πρακτικές αυτές υπονομεύουν, έναν από τους πιο αναπτυσσόμενους κλάδους του τουρισμού, τον ήπιο-εναλλακτικό τουρισμό ή τουρισμό υπαίθριων δραστηριοτήτων, που είναι και το πλαίσιο των δικών μας δραστηριοτήτων. Η Ανδρος αποτελεί για εμάς έναν ιδιαίτερο τόπο, που ευλαβικά επικοινωνούμε στους επισκέπτες και που προσφέρει απεριόριστες δυνατότητες για ήπια τουριστική ανάπτυξη και οφείλουμε να προστατέψουμε τον χαρακτήρα της».
«Η οπτική και η ακουστική όχληση, η αλλοίωση του φυσικού και ανθρωπογενούς τοπίου, το πεζοπορικό δίκτυο Andros Routes που καταστρέφεται και που τόσο έχει διαφημιστεί τα τελευταία χρόνια, είναι σίγουρο πως δεν θα είναι πόλοι έλξης επισκεπτών που αναζητούν την αυθεντικότητα ενός τόπου».
Συνεχίζοντας την αγωνιώδη προσπάθεια διατήρησης του μοναδικού φυσικού τοπίου διευκρινίζουν ότι «οι φόβοι μας εστιάζονται ως επι το πλείστον στην αλλοίωση του ιδιαίτερου τοπίου αλλά και στην πιθανή απαξίωση της τοπικής τουριστικής βιομηχανίας και όλης αυτής της προσπάθειας που γίνεται τα τελευταία χρόνια να δοθεί χαρακτήρας πεζοπορικού προορισμού στην Ανδρο, πράγμα που προϋποθέτει τη διατήρηση του φυσικού του περιβάλλοντος και κληρονομιάς».
«Καθώς το πρόβλημα δεν είναι μόνο τοπικό αλλά πολλές παρθένες περιοχές της Ελλάδας αντιμετωπίζουν τον ίδιο “εχθρό” κρίνουμε πως θίγονται ευθέως όχι μόνο τα δικά μας συμφέροντα, αλλά και των τοπικών κοινωνιών και ενός μεγάλου τμήματος του τουριστικού κλάδου.
Είναι σαν να υπονομεύεται κατά κάποιο τρόπο το μέλλον του φυσιολατρικού τουρισμού βλέποντας κανείς πως περιοχές φυσικού κάλλους, περιοχές Natura, εθνικά πάρκα βρίσκονται προ των πυλών της εισβολής των τεράστιων αυτών εγκαταστάσεων».
Σε ποιόν επισκέπτη, άραγε, θα άρεσε να περπατά ή να τρέχει σε ένα τόσο μικρό πεδίο όπως η Άνδρος και η ματιά του να διακόπτεται από ολότελα ξένες από το τοπίο εγκαταστάσεις;
- Με αφορμή την εγκατάσταση πολλαπλών αιολικών πάρκων στο νησί της Άνδρου, η One Foot Forward, ο αγώνας Andros Trail Race και τo free press περιοδικό iRun …and i am free! συναντήθηκαν τον Ιούλιο του 2020 σε ένα διήμερο τρεξίματος στα μονοπάτια που βρίσκονται γύρω από τις δύο απειλούμενες περιοχές της Νότιας Άνδρου.
Η διαδρομή πάνω στην κορυφογραμμή του νοτιότερου ορεινού όγκου του νησιού τη Ράχη και στη συνέχεια μέσα στα χαρακτηριστικά μονοπάτια του πεζοπορικού δικτύου Andros Routes, μας φανέρωσε τη μοναδικότητα του Ανδριώτικου τοπίου με τις ξερολιθιές, τις αναβαθμίδες και τους εντυπωσιακούς βραχώδεις σχηματισμούς που έχουν σμιλευτεί μέσα στον χρόνο. Οι μαρμάρινοι όγκοι, η αγροτική αρχιτεκτονική, τα παλιά μεσαιωνικά χωριά που διασχίσαμε και η απίστευτη θέα μέχρι την απέναντι Τήνο δεν σε εντυπωσιάζουν απλά, αλλά σε κάνουν να αγωνίζεσαι για την προστασία και την διατήρησή τους από κάθε μορφή αλλοίωσής τους…
Το 2008, έγινε στη Σκωτία μία σχετική έρευνα για τις επιπτώσεις των αιολικών πάρκων την οικονομία του τουρισμού. Η ελκυστικότητα της περιοχής θα μπορούσε να παραμείνει αμετάβλητη εφόσον μία σειρά από προδιαγραφές τηρηθούν αυστηρά:
1. Περιορισμένος αριθμός εγκαταστάσεων (σε αντίθεση με τον εξαιρετικά υψηλό αριθμό που σχεδιάζεται για τις Κυκλάδες), καθώς δείχνει να υπάρχει ένα όριο που ο επισκέπτης αποδέχεται πέρα από το οποίο οι αρνητικές εντυπώσεις κυριαρχούν.
2. Συγκέντρωση των ανεμογεννητριών σε λίγα σημεία (σε αντίθεση με την πολύ μεγάλη διασπορά που έχει εγκρίνει η ΡΑΕ-Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας), πρόκειται ίσως για τον κρισιμότερο παράγοντα αποδοχής.
3. Αποφυγή της συνεχούς οπτικής επαφής. Το παράδειγμα μικρών νησιών που πρακτικά θα υπάρχει αδιάκοπη κι έντονη οπτική επαφή είναι ισχυρά αρνητικό.
4. Μηδενικές παρεμβάσεις σε εμβληματικές περιοχές υψηλής αναγνωρισιμότητας.
Σύμφωνα με όλα τα παραπάνω θα έπρεπε να έχουμε στο νου μας και μιλώντας πιο συγκεκριμένα για τις Κυκλάδες, «πως ο τόπος αυτός που ταυτίστηκε όσο κανένας άλλος με την εικόνα της Ελλάδας, έτσι αξίζει πιο προσεγμένες κινήσεις».
Οι φωνές δυναμώνουν από αγανάκτηση για ό,τι εν προκειμένω έχει σχεδιαστεί «χαρακτηρίζουμε απαράδεκτη οποιαδήποτε τέτοια επέμβαση, ζητώντας επανεξέταση όλων των βασικών όρων των συγκεκριμένων επενδύσεων ώστε να ελαχιστοποιηθούν το αποτύπωμα και οι επιπτώσεις στο περιβάλλον».
«Λέμε, ΟΧΙ στην εγκατάσταση ανεμογεννητριών σε εθνικά πάρκα,
ΟΧΙ στην εγκατάσταση ανεμογεννητριών σε περιοχές Natura».
ΟΧΙ στην εγκατάσταση ανεμογεννητριών σε δασικές περιοχές και κορυφές, ΟΧΙ στην εγκατάσταση ανεμογεννητριών σε σημεία τα οποία αποτελούν πεδία δραστηριότητας και ανάπτυξης τουρισμού υπαίθριων δραστηριοτήτων, να υπάρξουν πολιτικές και συνολικός σχεδιασμός για την άμεση προστασία του περιβάλλοντος και την ανάκαμψή του.
- Μπορείτε να ενημερωθείτε για ακόμα περισσότερα από τον ιστότοπο save andros που δημιουργήθηκε από μια ανεξάρτητη ομάδα πολιτών που είναι υπέρ των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και φιλοξενεί στοιχεία και ειδήσεις που αφορούν τα επικείμενα έργα εγκατάστασης ανεμογεννητριών στην Άνδρο.
> Δείτε την κατάσταση στο μονοπάτι 19 του Andros Routes, (Φραγκάκι, Άνδρος 17.11.2020) …
