Για τους παροικούντες την Ιερουσαλήμ, ο Λάζαρος Ρήγος, στέκεται εδώ και χρόνια με μόχθο και αξιώσεις στο ελληνικό προσκήνιο του ορεινού τρεξίματος, είτε σχεδιάζοντας και δημιουργώντας μοναδικούς και “μυθικούς” ορεινούς αγώνες, είτε μεταλαμπαδεύοντας άοκνα, γνώσεις, πρακτικές και οδηγίες που γίνονται Χάρτα στα χέρια των παθιασμένων εξερευνητών αυτού του εντυπωσιακού -από πολλές πλευρές- αθλήματος.
Στο συγκεκριμένο άρθρο, η “Χρονομηχανή” του Ρήγου, μας γυρνάει στο 1986 και στο πρώτο γεγονός ορεινού τρεξίματος στην Ελλάδα, όπου ο ίδιος ως αθλητής, φορώντας ένα ζευγάρι τρέκινγκ άρβυλα, κυνηγούσε -με διαφορά μερικές ανάσες- την πρωτιά, από τον πρώτο θρύλο του αθλήματος, τον Βασίλη Χαλκιά!
O #1 από τις χιλιάδες…
Καθημερινά σχεδόν, πολλά χρόνια τώρα, ασχολούμαι με την καταχώρηση αιτήσεων συμμετοχής στους αγώνες της διοργάνωσής μας, βλέποντας τον αύξοντα αριθμό μητρώου των αθλητών αυτών σε γνωστή ελληνική ιστοσελίδα, που ασχολείται με το ορεινό τρέξιμο. Ανάμεσα σε δεκάδες χιλιάδες αθλητών, τον αριθμό μητρώου #1 κατέχει ο Βασίλης Χαλκιάς, σαν ο πρώτος αθλητής που πέρασε ποτέ τη γραμμή τερματισμού σε ελληνικό αγώνα ορεινού τρεξίματος, στον Ορειβατικό Μαραθώνιο Ολύμπου, το 1986.
Όλα αυτά μου φέρνουν στη σκέψη εκείνα τα πρώτα “ηρωϊκά” χρόνια, των γραφικών που έτρεχαν δαιμονισμένα στα μονοπάτια του Ολύμπου. Μια χούφτα άνθρωποι, που προξενούσαν την έκπληξη και το γέλιο συνήθως των πεζοπόρων και των ορειβατών. Ανάμεσά τους, εκείνη την πρώτη δεκαετία (1986-1995) η φυσιογνωμία του Βολιώτη μαραθωνοδρόμου και Σπαρταθλητή Βασίλη Χαλκιά, ήταν εκείνη που ξεχώριζε ανάμεσα σε εμάς τους υπόλοιπους. Ήταν ο κορυφαίος, ο ζωντανός μύθος! Ο αθλητής που φέρει (δικαίως) τον αριθμό “1” στο Μητρώο του ελληνικού ορεινού τρεξίματος!
Ο Βασίλης, ήταν πάντα ένας κλειστός χαρακτήρας αλλά με ευαίσθητο συναισθηματικό κόσμο όπως αποδείχτηκε το 2006, όταν τιμώντας για μια ακόμα φορά την πρόσκλησή μου να αγωνιστεί τότε στον Olympus Marathon (4 φορές στα 7 χρόνια που ήμουν εκεί υπεύθυνος), ουσιαστικά έχοντας αποχωρήσει από την ενεργό δράση, ζήτησε μετά τον αγώνα να μου πει δυο λόγια σε μια γωνιά της εκδήλωσης εδώ στο Λιτόχωρο.
Ήταν ότι πιο συναισθηματικό έχω ακούσει από αθλητή στο ορεινό τρέξιμο αυτά τα 35 χρόνια, σαν αθλητής ή σαν διοργανωτής. Έμεινα άφωνος από τον πλούτο συναισθημάτων και τη συγκρότηση του λόγου αυτού του ανθρώπου, που πάντα ήταν δυσπρόσιτος και λιγομίλητος. Μια από τις μεγαλύτερες τιμές που έζησα στο ορεινό τρέξιμο -και ήταν πολλές- ήταν αυτή η εκ βαθέων εξομολόγηση του Βασίλη Χαλκιά!
Δεν θα ξεχάσω ποτέ στην υπόλοιπη ζωή μου εκείνα τα λεπτά που στάθηκα γονατιστός στο χορτάρι του πάρκου, για να ακούσω όσα είχε να πει προσωπικά σε μένα εκείνος ο θρύλος, που προσπαθούσε ξαπλωμένος να πάρει τις πρώτες ανάσες μετά τον τερματισμό του. Και είμαι βέβαιος πως ο Βασίλης ποτέ ξανά από τότε δεν μίλησε με τόσο συναισθηματικό τρόπο για το τρέξιμο. Για να είμαι ειλικρινής βέβαια, μου μίλησε εγκωμιαστικά για τις προσπάθειες που κατέβαλα τότε για να αναπτυχθεί το άθλημα, σε σημείο που με έκανε να δακρύσω… Αυτό όμως από εκεί και πέρα είναι μια ιστορία που ξέρουμε μόνο εκείνος κι εγώ. Από ‘κείνες που δεν δικαιούσαι να μοιραστείς με κανέναν!
Ας θυμηθούμε σήμερα τον αθλητή Βασίλη Χαλκιά, τον άνθρωπο που με τις εμφανίσεις του στον Όλυμπο έδωσε τότε την πρώτη ώθηση στο ελληνικό ορεινό τρέξιμο, όταν πολλοί από αυτούς που τρέχουν σήμερα δεν είχαν καν γεννηθεί! Ξέρω ότι λίγοι τον ξέρουν, όμως γι’ αυτό είμαστε εδώ ακόμα, για να μαθαίνουν και οι νεότεροι κάτι. Πέρα από τα χρονόμετρα, τον εξοπλισμό, τη διατροφή και τα προγράμματα, υπάρχει και η ιστορία.
Αν θέλουμε να βαδίζουμε με σίγουρα βήματα προς στο μέλλον,
πρέπει να γνωρίζουμε και κάτι απ’ το παρελθόν…
• Η κεντρική φωτογραφία του άρθρου είναι από τις απονομές του 2006 στον Olympus Marathon, όπου ο Βασίλης Χαλκιάς τίμησε με την παρουσία του τη νέα προσπάθεια του διοργανωτή Λάζαρου Ρήγου, και μάλιστα, ήταν ο νικητής στην κατηγορία των βετεράνων, αν και είχε ήδη εγκαταλείψει την ενεργό δράση!
Η ιστορία του 1ου επίσημου ελληνικού αγώνα ορεινού τρεξίματος
Σκαλίζοντας τις πηγές για τον 1ο ελληνικό αγώνα ορεινού τρεξίματος στην αρχαιότερη και πληρέστερη ιστοσελίδα για το ορεινό τρέξιμο, το ADVENDURE.com, ανακαλύψαμε το άρθρο του Λάζαρου Ρήγου (17 Φεβρ. 2013) για τον Ορειβατικό Μαραθώνιο Ολύμπου, και σταχυολογήσαμε τα εξής:
- Τον Ιούνιο του 1986, ο Δημήτρης Μυστακίδης ανακοινώνει ότι με την ομάδα ορειβατών-αναρριχητών του ΕΟΣ Θεσσαλονίκης, σχεδιάζουν να κάνουν έναν αγώνα αντοχής στον Όλυμπο! Με επικεφαλής τον Πρόεδρο του Συλλόγου, Δημήτριο Μπατάρα, θέλουν να δημιουργήσουν ένα ορειβατικό – αθλητικό γεγονός που θα προσελκύει τους ήδη γνωστούς ορειβάτες αλλά θα φέρει και νέους στο μυθικό βουνό.
- Ο αγώνας θα ξεκίναγε από το καταφύγιο του Σταυρού, ψηλά πάνω απ’ το Λιτόχωρο και αφού θα ανέβαινε μέχρι το Οροπέδιο των Μουσών, θα κατηφόριζε στα Πριόνια κι από εκεί, μέσα από τη χαράδρα του Ενιπέα και το φρεσκοφτιαγμένο τότε μονοπάτι Ε4 θα κατέληγε στο Λιτόχωρο.
- Το πρωινό της 6ης Ιουλίου 1986 τα όνειρα χρόνων μιας παρέας στο ζενίθ της δράσης της δικαιώνονται, και γεννιέται επίσημα ένα νέο άθλημα, με λαϊκή απήχηση… πεζοπορίας με τους σφυγμούς όμως πολύ ψηλά.
- Στο πρώτο αυτό ορεινό γεγονός συμμετείχαν 95 αθλητές, απ’ τους οποίους τερμάτισαν οι 83, ανάμεσά τους και τρεις γυναίκες.
- Ανάμεσα στους 83 του καταλόγου των τερματισμών, οι 62 είχαν δηλώσει μέλη Ορειβατικών Συλλόγων, ενώ οι 15 από αυτούς ήταν Λιτοχωρίτες!
- Οι διοργανωτές επέμεναν για μήνες ότι ο «Ορειβατικός Μαραθώνιος Ολύμπου» δεν είναι ακριβώς αγώνας αλλά ένα συμμετοχικό γεγονός με αθλητικό χαρακτήρα, που δεν έχει επιδόσεις και νικητές, άρα ούτε και αποτελέσματα.
- Μετά από επίμονες προσπάθειες του Ρήγου για την εξεύρεση στοιχείων αποτελεσμάτων του αγώνα, ανακαλύπτει ένα πρόχειρο σημειωματάριο από τη γραμματεία του ΕΟΣ με κάποια ενδιάμεσα περάσματα από σταθμούς, και το 2010, ο Λιτοχωρίτης Θόδωρος Καριοφύλλης του παραχωρεί φωτοτυπία ορειβατικού φυλλαδίου της εποχής, όπου αναγράφονται όλα τα ονόματα των αθλητών που τερμάτισαν, καθώς και την επίδοσή τους, καταγεγραμμένη σαν ώρα τερματισμού.
- Η πρώτη εξάδα ήταν: 1. Χαλκιάς Βασίλης (4.50), 2. Καψομενάκης Πέτρος (4.50), 3. Γραμματόσης Βαγγέλης (4.53), 4. Ρήγος Λάζαρος (4.53), 5. Ζωγράφος Αλκιβιάδης (4.58), 6. Μυστακίδης Δημήτρης (5.23).
- Πρώτες γυναίκες ήταν δύο φίλες, η Ζήνα Ακριβού και η Ελένη Τριανταφυλλίδου, που τερμάτισαν σε χρόνο 9:15, παρέα στην 59η και 60ή θέση.
- Ο τελευταίος αθλητής τερμάτισε σε 10 ώρες και 25 λεπτά.
Όσο για το νικητή του ιστορικότερου ορεινού αγώνα επί ελληνικού εδάφους, Βασίλη Χαλκιά: Τη δεκαετία που ακολούθησε έγινε ο θρύλος του αγώνα, με συνεχόμενες νίκες και το όνομά του έγινε συνώνυμο του αγώνα και του αθλήματος. Ένα χρόνο αργότερα διακρίθηκε στο Σπάρταθλο. Από το 2000 και μετά είχε σπάνιες εμφανίσεις σε αγώνες βουνού. Μετά την εμφάνιση της επόμενης γενιάς στο ορεινό τρέξιμο, το όνομά του δυστυχώς ξεχάστηκε!
Και επειδή η Ιστορία πρέπει να τιμά, δείτε ποιοί ήταν εκείνοι που στις 6 Ιουλίου 1986 ξεκίνησαν την υπόθεση Ελληνικό Ορεινό Τρέξιμο…
1. Χαλκιάς Βασίλης – 4:50
2. Καψομενάκης Πέτρος – 4:50
3. Γραμματόσης Ευαγγελος – 4:53
4. Ρήγος Λάζαρος – 4:53
5. Ζωγράφος Αλκιβιάδης – 4:58
6. Μυστακίδης Δημήτρης – 5:23
7. Στέρκος Γιώργος – 5:29
8. Γυρούσης Δημοσθένης – 5:29
9. Φουρλής Αθανάσιος – 5:42
10. Ατματζίδης Πολυχρόνης – 5:43
11. Αβραμάκης Μανώλης – 5:51
12. Μυλωνάς Ευάγγελος – 5:55
13. Ζαχαριάδης Λουκάς – 5:55
14. Κασάπης Κων/νος – 6:00
15. Γιάγκου Άγγελος – 6:00
16. Γιάννου Στέφανος – 6:03
17. Κακάτσος Ιωάννης – 6:03
18. Κατιρτζής Δημήτρης – 6:07
19. Γκάλιος Γιώργος – 6:20
20. Κεχαγιάς Χρήστος – 6:33
21. Τραϊανόπουλος Αθανάσιος – 6:33
22. Βλαχοδήμος Κώστας – 6:38
23. Κυρίτσης Αθάνασιος – 6:38
24. Θώμογλου Γιώργος – 6:40
25. Σαμόλαδος Δημήτρης – 6:47
26. Τσακνάκης Γιάννης – 6:53
27. Χαλκιάς Βασίλης – 6:53
28. Γάβρης Μάκης – 6:54
29. Πιστόλας Δημήτρης – 6:54
30. Ξάφης Βασίλης – 6:57
31. Λάλας Τάσος – 6:57
32. Αναστασιάδης Γιάννης – 6:58
33. Γράβαλος Χρήστος – 7:00
34. Τσιρανίδης Παναγιώτης – 7:12
35. Αραμπατζής Γιώργος – 7:12
36. Βέης Νικόλαος – 7:12
37. Μόκιας Γιάννης – 7:12
38. Εξίογλου Όμηρος – 7:13
39. Κασμιρίδης Δημήτρης – 7:19
40. Μαλαμάκης Ευάγγελος – 7:53
41. Μουτεσίδης Παύλος – 7:53
42. Σιούλας Γιάννης – 7:55
43. Βαπόρης Γιώργος – 7:56
44. Φουρκιώτης Κών/νος – 7:59
45. Ζωγράφος Γιώργος – 7:59
46. Αϊδινίδης Παναγιώτης – 8:07
47. Στανίδης Δημήτρης – 8:07
48. Μπαλίδης Θόδωρος – 8:10
49. Γρηγοριάδης Γιώργος – 8:20
50. Γιαννάκης Γιάννης – 9:23
51. Καραμητρόπουλος Δημήτρης – 8:24
52. Κολοβός Ευθύμης – 8:28
53. Φούντος Θωμάς – 8:29
54. Τσιούγκας Αυγουστίνος – 8:39
55. Κιορπές Αναστάσιος – 8:55
56. Τσιτσόπουλος Γιώργος – 8:58
57. Κλαουδάτος Δημήτρης – 9:05
58. Γκρίνιας Δημήτρης – 9:10
59. Ακριβού Ζήνα – 9:15
60. Τριανταφυλλίδου Ελένη – 9:15
61. Γιαννακογιώργος Ανδρέας – 9:16
62. Καριοφύλλης Θόδωρος – 9:17
63. Παυλίδης Αριστείδης – 9:17
64. Σαββαΐδης Σάββας – 9:17
65. Λέλης Βασίλης – 9:19
66. Γρίβα Φανή – 9:25
67. Παπαγεωργίου Σωκράτης – 9:26
68. Παπαγεωργίου Θανάσης – 9:26
69. Μπαλαμώτης Θανάσης – 9:43
70. Κυπαρίσσης Νικόλαος – 9:45
71. Τερζόπουλος Αλέξανδρος – 9:45
72. Μπατής Αγάπιος – 9:46
73. Γιαζιτζόγλου Στέφανος – 9:48
74. Αγγελής Αθανάσιος – 9:56
75. Πολύδωρος Βασίλης – 9:57
76. Τσακάλωφ Βαλεντίνος – 10:02
77. Μπότσης Δημήτρης – 10:03
78. Γιαννακογιώργος Θόδωρος – 10:04
79. Κοντοσκίδης Άγγελος – 10:10
80. Φυδανάκης Σταύρος – 10:11
81. Λαζαρίδης Σταύρος – 10:12
82. Κωνσταντάκης Νώντας – 10:25
83. Νίκας Γιώργος – 10:25
Δεν τερμάτισαν:
– Παπαστεφάνου Στέφανος
– Σταυρίδου Μαρία
– Σταυρίδου Αννα
– Δαγκλής Ιωάννης
– Δαγκλής Δημήτρης
– Κλαουδάτος Ιωσήφ