Στις 26 Ιουλίου 1983 η Γιαρμίλα Κρατοχβίλοβα έτρεξε τα 800μ. σε 1:53.28 και σημείωσε μια επίδοση που 40 χρόνια μετά παραμένει η καλύτερη που έγινε ποτέ στο αγώνισμα.
To 1:53.28 στα 800 μέτρα γυναικών είναι το πιο παλιό παγκόσμιο ρεκόρ στον ανοιχτό στίβο.
Σημειώθηκε στο Μόναχο από την τότε 32χρονη Τσεχοσλοβάκα, η οποία έναν χρόνο νωρίτερα, το 1982, είχε κατακτήσει το ασημένιο μετάλλιο στο ευρωπαϊκό πρωτάθλημα της Αθήνας, στα 400μ.
Μερικούς μήνες μετά από τη 2η θέση στο νεόκτιστο ΟΑΚΑ, στις 26 Ιουλίου του 1983, σε ένα μισοάδειο «Ολυμπιακό Στάδιο» του Μονάχου, η Κρατοχβίλοβα έτρεξε τα 800μ. σε 1:53.28, αφήνοντας περίπου 80 μέτρα πίσω τις αντιπάλους της, και καταρρίπτοντας το 1:53.43 που κρατούσε από το 1980 η Σοβιετική Νάντεζντα Ολιζαρένκο, το οποίο εξακολουθεί να παραμένει η 2η καλύτερη επίδοση στον κόσμο.
Πλην της Ολιζαρένκο, η οποία έφυγε από τη ζωή το 2017 στα 63 της από αμυοτροφική πλευρική σκλήρυνση, μόλις δύο είναι οι αθλήτριες που έχουν σημειώσει επίδοση με διαφορά λιγότερη του ενός δευτερολέπτου από το 1:53.28 του 1983: η Κενυάτισσα Πάμελα Τζελίμο το 2008 (1:54.01) και η Νοτιοαφρικανή Κάστερ Σεμένια το 2018 (1:54.25).
Η καλύτερη επίδοση φέτος στον κόσμο είναι το 1:55.77 της Βρετανίδας Κίλι Χόντγκινσον, στο Παρίσι στις 9 Ιουνίου 2023.
Το καλοκαίρι του 1983 ήταν ονειρικό για τη Γιαρμίλα, καθώς 12 μέρες μετά από το διαχρονικό όπως εξελίχθηκε παγκόσμιο ρεκόρ, η ρέκορντγουμαν κατέκτησε το χρυσό μετάλλιο στα 400μ. και 800μ. στο 1ο παγκόσμιο πρωτάθλημα στίβου, στο Ελσίνκι.
Οι απίστευτοι χρόνοι, σε συνδυασμό με την εξελιγμένη σωματική διάπλαση της Κρατοχβίλοβα, δημιούργησαν αναμενόμενες φήμες για χρήση ουσιών, όμως η παγκόσμια πρωταθλήτρια διατήρησε την αθωότητά της, ακόμα και μετά την αποκάλυψη τοπικής εφημερίδας το 2006 για ένα πρόγραμμα ντόπινγκ που «έτρεχε» τότε η κυβέρνηση της Τσεχοσλοβακίας.
Η σκληρή προπόνηση και οι υψηλές δόσεις βιταμίνης Β12 είναι αυτές που συνέβαλαν στις επιδόσεις της, σύμφωνα με την ίδια και τον επί 20ετία προπονητή της και πρώην στρατιωτικό, Μίροσλαβ Κβατς.
Σήμερα, η 72χρονη κάτοχος του παγκοσμίου ρεκόρ στα 800μ. συνεχίζει να είναι προπονήτρια, επάγγελμα που ακολούθησε μετά την ολοκλήρωση της καριέρας της ως δρομέας.
Πριν από έναν χρόνο, τον Ιούνιο του 2022, δέχτηκε με χαρά να ηγηθεί της αποστολής της ομάδας Νέων ως σημαιοφόρος της επαρχίας Βισότσινα στους Τσεχικούς Ολυμπιακούς Αγώνες Παίδων και Νέων, που διεξάγονται κάθε δύο χρόνια στην Τσεχία και στους οποίους ανταγωνίζονται οι γεωγραφικές περιφέρειες της χώρας.
«Χάρηκα πολύ που μου το ζήτησε η περιφέρεια», δήλωσε η αιωνίως αμφισβητούμενη για το ρεκόρ της, Κρατοχβίλοβα, η οποία αναφέρθηκε και στο ακατάρριπτο παγκόσμιο ρεκόρ που ακόμα και οι ίδιοι οι Τσέχοι περιγράφουν σαρκαστικά ως «το πιο τριχωτό παγκόσμιο ρεκόρ»:
«Αναρωτιέμαι αν οι αθλήτριες μπορούν να νικήσουν το παγκόσμιο ρεκόρ μου. Κάθομαι ακόμα μπροστά στην τηλεόραση με το χρονόμετρο. Νομίζω ότι είναι καταδικασμένες!».
Το 1996, η «χρυσή» ολυμπιονίκης στα 800μ. στην Ατλάντα, Ρωσίδα Σβετλάνα Μαστέρκοβα, είχε δηλώσει: «Το ρεκόρ της Κρατοχβίλοβα είναι πολύ γρήγορο. Είναι ακατόρθωτο για τις γυναίκες να τρέξουν τόσο γρήγορα. Θα κρατήσει 100 χρόνια».
Είμαστε ήδη στο 40ό.
