H Ελλάδα πενθεί σήμερα, και αποχαιρετά τον ακατάβλητο αγωνιστή, Μίκη Θεοδωράκη. Ο κορυφαίος μουσικοσυνθέτης, έφυγε από τη ζωή στα 96 του χρόνια, κλείνοντας τον κύκλο μιας μεγαλειώδους διαδρομής, μιας σπουδαίας προσωπικότητας που σφράγισε με τους αγώνες του τις σημαντικότερες στιγμές της σύγχρονης ιστορίας μας.
«Έφυγε» σήμερα, 2 Σεπτέμβρη 2021, αλλά άφησε πίσω του ανεκτίμητη μουσική και καλλιτεχνική παρακαταθήκη. Ως συνθέτης του Ζορμπά, ταξίδεψε την ελληνική μουσική σε ολόκληρο τον κόσμο, ενώ με τα τεράστιας αξίας έργα του, έβαλε τα λόγια των μεγάλων ποιητών, σε κάθε σπίτι. Ο Μίκης Θεοδωράκης, πρωταγωνίστησε στον αγώνα κατά της δικτατορίας και μετέπειτα στον πολιτικό βίο της χώρας, δίνοντας διαχρονικά το παρών, σε όλες τις εξελίξεις, της νεότερης Ελλάδας.
Η σορός του, θα εκτεθεί σε λαϊκό προσκύνημα, στην Μητρόπολη Αθηνών. Σύμφωνα με την επιθυμία του, θα ταφεί δίπλα στους γονείς και τον αδελφό του, στον Γαλατά Χανίων.
Ο Μίκης που εμπνέει και στον αθλητισμό
Ως μια ξεχωριστή και πάντα ανήσυχη προσωπικότητα θα ήταν αδιανόητο να μην έχει σφραγίσει με τον λόγο του και με τα ιδεώδη, τα μηνύματα και τις αξίες που απορρέουν από τον αθλητισμό και τη νεολαία για την οποία αγωνίστηκε αλλά και ενέπνευσε μέσα από τις δημιουργίες και τον αγώνα του. Από το 2007, ο ΣΕΓΑΣ διοργανώνει ετησίως την τελετή έναρξης του Μαραθωνίου Αθηνών μέσα στον αρχαιολογικό χώρο του Τύμβου Μαραθώνα, δίνοντας έτσι στο εθνικό και διεθνές κοινό τη μοναδική ιστορική διάσταση αυτού του γεγονότος.
Η «Φλόγα του Μαραθωνίου» ανάβει κάθε Νοέμβριο, την παραμονή του Κλασικού Μαραθωνίου Αθηνών, κατά τη διάρκεια ενός ιδιαίτερου τελετουργικού γεγονότος με διεθνή απήχηση, το οποίο λαμβάνει χώρα στο γενέθλιο τόπο του Μαραθωνίου Δρόμου. Η «Φλόγα του Μαραθωνίου» έχει γίνει σύμβολο παγκόσμιας Ειρήνης, διαδίδει τα ιδεώδη του αγωνίσματος του Μαραθωνίου Δρόμου σε όλον τον κόσμο, υπηρετεί τις αρχές του αθλητισμού και του ευ αγωνίζεσθαι, και προβάλλει τη συμμετοχή στον αθλητισμό ως τρόπο ζωής.
Ο κορυφαίος Έλληνας μουσικοσυνθέτης, είχε αποδεχτεί την πρόταση του ΣΕΓΑΣ και παρέλαβε πρώτος την φλόγα του Μαραθωνίου Δρόμου στην τελετή αφής στον Τύμβο του Μαραθώνα το Σάββατο 10 Νοεμβρίου 2012, στις 10:00, κατά την τελετή έναρξης του 30ου Κλασικού Μαραθωνίου Αθηνών, ο οποίος είναι αφιερωμένος στη μνήμη του Γρηγόρη Λαμπράκη. Στη λιτή τελετή που πραγματοποιήθηκε στον αρχαιολογικό χώρο του Τύμβου στον Μαραθώνα, η φλόγα άναψε στο βωμό και ο Ημεροδρόμος έδωσε τη δάδα στον Μίκη Θεοδωράκη, ο οποίος τίμησε με την παρουσία του την τελετή. Χαμογελώντας ο μεγάλος δημιουργός έδωσε το ιερό φως σε δύο νεαρούς λαμπαδηδρόμους.
> Το 2012 ο μεγάλος Έλληνας μουσικοσυνθέτης είχε στείλει το δικό του ιδιαίτερο μήνυμα για τον Αυθεντικό Μαραθώνιο της Αθήνας…
Ο Μίκης από τη Χίο που κατέκτησε τον κόσμο
Ο Μιχάηλ (Μίκης) Θεοδωράκης γεννήθηκε στη Χίο το 1925 στις 29 Ιουλίου. Η καταγωγή του πατέρα του, Γιώργη Θεοδωράκη, Μπιζανομάχου, ήταν από τον Γαλατά Χανίων και της μητέρας του, Ασπασίας Πουλάκη, από τον Τσεσμέ της Μικράς Ασίας. Οι γονείς του συναντήθηκαν στη Μικρά Ασία, λίγο πριν από τη Μικρασιατική Καταστροφή. Τα παιδικά του χρόνια ο Μίκης Θεοδωράκης τα πέρασε σε διάφορες πόλεις της ελληνικής επαρχίας, όπως τη Μυτιλήνη, τα Γιάννενα, το Αργοστόλι, τον Πύργο Ηλείας, την Πάτρα, και κυρίως στην Τρίπολη Αρκαδίας, λόγω των συχνών μεταθέσεων του δημοσίου υπαλλήλου πατέρα του.
Στην Τρίπολη, μόλις 17 ετών, δίνει την πρώτη του συναυλία παρουσιάζοντας το έργο του «Κασσιανή» και παίρνει μέρος στην αντίσταση κατά των κατακτητών. Στη μεγάλη διαδήλωση της 25ης Μαρτίου 1943 συλλαμβάνεται για πρώτη φορά από τους Ιταλούς και βασανίζεται. Διαφεύγει στην Αθήνα, όπου οργανώνεται στον ΕΛΑΣ και εκτελεί χρέη διαφωτιστή στον Πέμπτο Τομέα της ΕΠΟΝ, ενώ αγωνίζεται και σαν διμοιρίτης της Μεταξωτής διμοιρίας του 1ου τάγματος της Νέας Σμύρνης κατά τα Δεκεμβριανά. Συγχρόνως σπουδάζει στο Ωδείο Αθηνών με καθηγητή τον Φιλοκτήτη Οικονομίδη.
Το 1950 αποφοιτά από το Ωδείο με δίπλωμα στην αρμονία. Το 1954 μεταναστεύει με κρατική υποτροφία στο Παρίσι, όπου εγγράφεται στο Conservatoire και σπουδάζει με τον Ολιβιέ Μεσιάν, για σύντομο χρονικό διάστημα, μουσική ανάλυση, καθώς επίσης και διεύθυνση ορχήστρας με τον Ευγένιο Μπιγκό. Στο Παρίσι o 33χρονος Έλληνας συνθέτης ξανασυναντά τον Ιάννη Ξενάκη, με τον οποίο γνωρίζεται από την Ελλάδα από την εποχή των Δεκεμβριανών. Γράφει έργα για μπαλέτο, γίνεται ευρύτερα γνωστός ως συνθέτης στην Ευρώπη. Η γαλλική εφημερίδα «Le Monde», τον αποκαλεί «νέο Στραβίνσκι».
Αφοσιωμένος δημιουργός και στρατιώτης της Τέχνης του, ο Μίκης Θεοδωράκης μένει στην ιστορία ως ένας από τους σπουδαιότερους συνθέτες στην Ευρώπη. Αφήνει πίσω του ένα έργο που προκαλεί ίλιγγο με συνθέσεις που περιλαμβάνουν έργα όπερας, συμφωνική μουσική, μουσική δωματίου, ορατόρια, μπαλέτα, χορωδιακή, εκκλησιαστική μουσική, μουσική αρχαίου δράματος, μουσική για το θέατρο και τον κινηματογράφο. Έργα για το λαϊκό και έντεχνο τραγούδι με τη φωνή του Γρηγόρη Μπηθικώτση ή της Μαρίας Φαραντούρη που καθόρισαν μια ολόκληρη γενιά, συνδέθηκαν με αγώνες, με χαρές και λύπες, με γιορτές, με την ποίηση του Ρίτσου και του Ελύτη.
Ο Μίκης Θεοδωράκης πέρα από τον στίβο της μουσικής έχει διακριθεί και σε αυτό της πολιτικής καθώς διετέλεσε πρώην υπουργός, τέσσερις φορές βουλευτής του ελληνικού κοινοβουλίου και ακτιβιστής τιμημένος με το Βραβείο Ειρήνης Λένιν (1983). Έχει ασχοληθεί με όλα τα είδη της μουσικής, ενώ έχει συνθέσει τον πιο αναγνωρίσιμο ελληνικό ρυθμό διεθνώς, το “Ζορμπά” (1964), βασισμένο σε παραδοσιακή κρητική μουσική. Το 1963 μετά τη δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη ιδρύεται η “Νεολαία Λαμπράκη”, της οποίας εκλέγεται Πρόεδρος.
Στις 21 Απριλίου 1963 η «Επιτροπή για τη Διεθνή Ύφεση και Ειρήνη» διοργανώνει την Α’ Μαραθώνια Πορεία Ειρήνης. Η πορεία απαγορεύεται. Πολλές χιλιάδες διαδηλωτές συλλαμβάνονται, ανάμεσά τους και ο Μίκης. Μόνος του ο βουλευτής της ΕΔΑ, Γρηγόρης Λαμπράκης, που προστατεύεται από τη βουλευτική ασυλία, συνεχίζει την πορεία έως το τέρμα της ζωής του. Λίγο αργότερα, ο Θεοδωράκης γράφει στην «Αθηναϊκή» για τη δολοφονία του βουλευτή: «…Χάνοντας τον Λαμπράκη, κερδίσαμε χιλιάδες νέους Λαμπράκηδες, χιλιάδες ήλιους που θα θερμαίνουν και θα φωτίζουν τη μνήμη του».
«Δεν είμαι ήρωας. Οι ήρωες πεθαίνουν νέοι. Είμαι ένας πολίτης που κάνει το καθήκον του», έλεγε ο Μίκης Θεοδωράκης και αυτό έκανε μέχρι τέλους.
Η Ελλάδα και ο κόσμος υποκλίνονται στον Μίκη Θεοδωράκη.
- Η κεντρική φωτογραφία είναι ντοκουμέντο (του Μάρκου Χουζούρη / actionimages.gr) από τη συμμετοχή του Μίκη Θεοδωράκη στην τελετή έναρξης της λαμπαδηδρομίας το 2012, στον Τύμβο του Μαραθώνα, για τον 30ό Αυθεντικό Μαραθώνιο Αθήνας.