Στους φετινούς Ολυμπιακούς Αγώνες στο Παρίσι οι Ρώσοι αθλητές αγωνίζονται ως μεμονωμένοι ουδέτεροι ή ΑΙΝ σύμφωνα με τη γαλλική ορολογία. Δεν είναι η πρώτη φορά. Το ίδιο συμβαίνει, για αυτούς για πρώτη φορά…, με τους συναθλητές και τις συναθλήτριές τους από τη Λευκορωσία. Αιτία για αυτό είναι η ρωσική στρατιωτική επέμβαση στην Ουκρανία που ξεκίνησε το Φεβρουάριο του 2022.
Παλιότερα οι Ρώσοι αθλητές αγωνίζονταν υπό τη Ρωσική Ολυμπιακή Επιτροπή ή ROC, όπως έκαναν για παράδειγμα κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων του Τόκιο το 2021. Αιτία τότε ήταν τα σκάνδαλα ντόπινγκ για τα οποία μερίδα της διεθνούς κοινότητας κατηγορούσε τη ρωσική πλευρά. Όλο αυτό ξεκίνησε το 2015. Το Νοέμβριο εκείνου του έτους η ρωσική ομάδα στίβου τέθηκε σε διαθεσιμότητα μετά από έρευνα του Παγκόσμιου Οργανισμού Αντιντόπινγκ που διαπίστωσε αυτό που αποκάλεσε «κουλτούρα εξαπάτησης». Επίσης, μία έκθεση του 2016 από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Αντιντόπινγκ εντόπισε περισσότερα από 1.000 άτομα που συνδέονταν με ένα ρωσικό κρατικό σύστημα ντόπινγκ, το οποίο -σύμφωνα με τους κατήγορους- έλαβε χώρα μεταξύ 2011 και 2014.
Όσον αφορά στη σημερινή κατάσταση, αυτή δηλαδή που έχει προκληθεί από τον πόλεμο στην Ουκρανία, η ΔΟΕ έχει αναφέρει πως έπρεπε να ληφθούν προστατευτικά μέτρα κατά της πρόσκλησης αθλητών από εθνικές επιτροπές των οποίων οι κυβερνήσεις αποφασίζουν ποιος θα μπορούσε ή δεν θα μπορούσε να συμμετάσχει σε αγώνες, γεγονός που έθετε σε κίνδυνο την πολιτική ουδετερότητα των αθλητών.
Image: Mike Egerton/empics/picture alliance
Από την άλλη, η ΔΟΕ δήλωσε αποφασισμένη να μην κάνει διακρίσεις εις βάρος των αθλητών με βάση τα διαβατήριά τους, κάτι που θα ερχόταν σε αντίθεση με τη βασική αποστολή της ΔΟΕ να ενώσει ολόκληρο τον κόσμο σε ειρηνικό ανταγωνισμό. Για αυτό και προκρίθηκε η λύση της συμμετοχής κάτω από το καθεστώς που αναφέρθηκε στην αρχή αυτού του κειμένου.
Σύμφωνα με τη ΔΟΕ «οι Ολυμπιακοί Αγώνες δεν μπορούν να αποτρέψουν πολέμους και συγκρούσεις. Ούτε μπορούν να αντιμετωπίσουν όλες τις πολιτικές και κοινωνικές προκλήσεις στον κόσμο μας. Αυτό είναι το πεδίο της πολιτικής. Αλλά, οι Ολυμπιακοί Αγώνες μπορούν να αποτελέσουν παράδειγμα για έναν κόσμο όπου όλοι σέβονται τους ίδιους κανόνες και ο ένας τον άλλον».
Παράλληλα, όλα αυτά σημαίνουν πως δεν θα διοργανώνονται διεθνείς αθλητικές εκδηλώσεις στη Ρωσία ή τη Λευκορωσία. Επίσης πως δεν θα εμφανίζονται ρωσικές σημαίες, ύμνοι ή άλλα εθνικά σύμβολα σε διεθνείς αθλητικές εκδηλώσεις, ενώ κανένας κυβερνητικός ή κρατικός αξιωματούχος δεν θα προσκληθεί σε αθλητικές εκδηλώσεις. Η Ρωσία απάντησε με τη διοργάνωση αθλητικών αγώνων στους οποίους προσκάλεσε αποστολές από συμμαχικές με την ίδια χώρες.
Το 2023 η ΔΟΕ έθεσε σε αναστολή τη συμμετοχή της Ρωσίας στα διεθνή αθλητικά δρώμενα, μία απόφαση με άμεση ισχύ για παραβίαση του Ολυμπιακού Χάρτη λόγω της ενσωμάτωσης αθλητικών συμβουλίων τεσσάρων περιοχών της Ανατολικής Ουκρανίας που η Μόσχα πια θεωρεί ως ρωσικό έδαφος. Η Ρωσία άσκησε έφεση κατά της απόφασης στο Αθλητικό Διαιτητικό Δικαστήριο στην Ελβετία, αλλά έχασε την υπόθεση το Φεβρουάριο του τρέχοντος έτους. Η αναστολή σήμαινε ότι η ROC δεν θα μπορούσε να λάβει χρηματοδότηση από τη ΔΟΕ.
